បរទេស៖ ដូចគ្នានឹងឈ្មោះផ្លូវការឈ្មោះ កូវីដ១៩ បានបង្ហាញថា ជំងឺកូរ៉ូណាវ៉ាយ រីករាលដាលពាសពេញពិភពលោក មានដើមកំណើតនៅឆ្នាំ ២០១៩ ។ នៅប្រទេសចិន ដែលមានជំនឿឆ្វេងគ្រប់គ្រង ឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងនោះ អ្នកនិយមលេងអ៊ីនធឺណេត បាននិយាយ អំពីការភ័យខ្លាច ឆ្នាំ ២០១៩ ក្លាយជាឆ្នាំ ដែលត្រូវបណ្តាសា ព្រោះវាបានបញ្ចប់នៅលេង ៩ ។
ប្រវត្ដិសាស្ដ្រប្រាប់ពួកគេថា ព្រឹត្ដិការណ៍សំខាន់ៗ កើតឡើងក្នុងឆ្នាំទាំងនោះរួមទាំងការបង្កើត សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៩ សង្គ្រាមផ្ទុះឡើងរវាងចិន និងវៀតណាមក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ ហើយភាគច្រើន គឺការបង្ក្រាបនៅទីលាន ធៀនអានមិន នៅឆ្នាំ ១៩៨៩ ។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ របស់វែបសាយ Asia Nikkei កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០។
អ្នកប្រកាន់ខ្ជាប់នូវទ្រឹស្តីនេះ ជឿជាក់ជាងពេលណាទាំងអស់ថា ជំនឿនៃភាពចង្រៃ នៅតែមានប្រសិទ្ធិភាព។
លោកប្រធានាធិបតី ស៊ីជិនពីង បានព្រមានកម្មាភិបាល បក្សកុម្មុយនីស្តចិនរបស់លោក នៅចុងខែមករាឆ្នាំ ២០១៩ ឱ្យត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ឧប្បត្តិហេតុដែលមិនបានមើលឃើញទុកជាមុន (សត្វហង្សខ្មៅ) និងអ្វីដែលនឹងអាចកើតឡើង ដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន (សត្វរមាសពណ៌ប្រផេះ) នៅឆ្នាំក្រោយ។
ដំបូងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម រវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន និងបាតុកម្មនៅហុងកុង ត្រូវបានគេគិតថា ជាព្រឹត្តិការណ៍ធំនៃឆ្នាំលេខ៩ ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការបែកបាក់ ដ៏ធំបំផុតនឹងមិនលេចឡើងទេ រហូតដល់ខែធ្នូ។ មេរោគកូវីដ១៩ គឺជាសត្វ ហង្សខ្មៅ ដែលបានមកដល់ទីក្រុងវូហាន សត្វហង្សពណ៌ខ្មៅជាច្រើន បានហោះទៅគ្រប់តំបន់នៃប្រទេសចិន។ នៅទីបំផុតវាប្រែ ទៅជាសត្វរមាសពណ៌ប្រផេះ ដែលឆ្លងកាត់ព្រំដែនជាតិទៅ ផ្នែកផ្សេងទៀតនៃពិភពលោក។
រហូតមកដល់ដើមឆ្នាំថ្មីនេះ លោកស៊ី ប្រធានាធិបតីចិន បានដឹងអំពីទំហំពិត នៃហានិភ័យដែលបណ្តាលមកពីវីរុសនេះ។ វាបានចំណាយពេលរហូតដល់ថ្ងៃទី ២០ ខែមករា ដើម្បីឱ្យគាត់ណែនាំរដ្ឋាភិបាលឱ្យចាត់វិធានការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនេះ។ នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា ទីក្រុងវូហានដែលមានចំនួន ១១ លាននាក់ត្រូវបានបិទ។
គិតត្រឹមដើមសប្តាហ៍នេះប្រទេសចិន បានកត់ត្រាជាផ្លូវការចំនួនអ្នកស្លាប់ ដោយសារវីរុសកូរ៉ូណា ឬកូវីដ១៩ជាង ២.៧០០ នាក់។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានបញ្ចៀស ការលើកឡើងពីបញ្ហាដ៏សំខាន់នេះ ដែលផ្តោតទៅលើចំនួនអ្នកស្លាប់នៅចិន ហើយផ្ទុយទៅវិញបានជ្រើសរើស ដើម្បីសរសើរវិធានការក្រោយៗទៀត របស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងដូចជា បិទទីក្រុង វូហាន ប៉ុន្តែវាច្បាស់ណាស់ថា ការបរាជ័យរបស់ចិននៅក្នុងជំហានដំបូងរបស់ខ្លួន វាជារឿងដែលជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងប្រទេសដទៃទៀតត្រូវរៀនសូត្រ។
ការរីករាលដាលរបស់វីរុសកូរ៉ូណា បានចាប់ផ្តើមរំខានប្រតិទិននយោបាយ ។ សម័យប្រជុំប្រចាំឆ្នាំនៃសភាប្រជាជនជាតិដែលជាសភារបស់ប្រទេសចិន (NPC) ឥឡូវនេះត្រូវបានគេពន្យារពេលជាផ្លូវការហើយ ។ ប្រភពមួយបាននិយាយថា“ វាគឺជាព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលមនុស្ស ៥.០០០ នាក់ប្រមូលផ្តុំគ្នានៅទីក្រុងប៉េកាំងមកពីទូទាំងប្រទេស” ។ ដើម្បីឱ្យវាកើតឡើងចំនួននៃការឆ្លងថ្មី, យ៉ាងហោចណាស់នៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំងត្រូវតែធ្លាក់ចុះដល់សូន្យ “ដើម្បីចៀសវាងសេណារីយ៉ូសុបិន្តអាក្រក់របស់មេដឹកនាំក្នុងតំបន់ដែលជំងឺ នៅទីក្រុងប៉េកាំងហើយយកវាទៅផ្ទះវិញ។
មន្ត្រីម្នាក់ទៀតបាននិយាយ អំពីការពន្យារពេលដែលប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើដំណើរទៅបរទេសរបស់លោកស៊ី ជិនពីង។ មន្ត្រីរូបនោះបាននិយាយថា“ វាពិតជារឿងឈឺក្បាល” ។ មន្ត្រីចិននិងជប៉ុនបានឯកភាពថា លោកស៊ីនឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសជប៉ុននៅពេល ផ្កាសាគូរ៉ា រីក” ។
លោកស៊ីក៏មានចក្ខុវិស័យ ចំពោះការធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង នៅឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំនេះ ។ ឥឡូវនេះយើងត្រូវគិតអំពីស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ទាំងនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូងដែលបានឃើញការកើនឡើង នៃការឆ្លងថ្មីៗនេះ។ នៅថ្ងៃច័ន្ទដែលជាថ្ងៃដែល NPC ត្រូវបានពន្យារ ហើយទីក្រុង វូហាន បានញាំញីដោយវីរុសដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។
នៅម៉ោងប្រហែល ១១ និង៣០ នាទី ព្រឹកអាជ្ញាធរក្រុង វូហាន បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងដល់ប្រជាជនថា ការបិទទីក្រុង នឹងត្រូវដកចេញដោយផ្នែក។
សេចក្តីជូនដំណឹងនេះត្រូវបានគេសន្មត់ថា នឹងស្តារបណ្តាញដឹកជញ្ជូនរបស់ក្រុង វូហាន និងអនុញ្ញាតឱ្យភ្ញៀវទេសចរដែលប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគ ធ្វើដំណើរទៅផ្ទះវិញបាន។ ប្រជាជនរំភើបហើយចាប់ផ្តើមរៀបចំចាកចេញ ប៉ុន្តែប្រហែលជាម៉ោង ៣ រសៀលអាជ្ញាធរក្រុង វូហាន ក៏បានដកសេចក្តីជូនដំណឹងនោះវិញដោយនិយាយថា សេចក្តីជូនដំណឹងនោះ គឺចាត់ទុកជាមោឃៈវិញ។
អ្នកស្រុកអាចធ្វើអ្វីបានតិចតួច ប៉ុន្តែបានបង្ហាញការខកចិត្ត របស់ពួកគេលើ បណ្តាញសង្គម ។ ពួកគេបានប្រៀបធៀប វាទៅនឹងពាក្យបូរាណមួយ ដែលចំអកអោយមន្រ្តីដែលចេញបទបញ្ជា នៅពេលព្រឹកអោយប្តូរវានៅពេលល្ងាច ។ ក្រឹត្យនេះមានអាយុកាល កាន់តែខ្លីជាងមុន។
ពលរដ្ឋនៅក្នុងបណ្តាញព័ត៌មាន បានបង្ហាញចម្ងល់ថា មានអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង នៅក្នុងបក្ស តែ ទោះយ៉ាងណាការសង្ស័យ របស់ពួកគេត្រូវបានលុបចោលភ្លាមៗ ដោយអាជ្ញាធរត្រួតពិនិត្យ តាមអ៊ីនធឺណិត៕
ប្រែសម្រួលៈ ណៃ តុលា
