អាមេរិក៖ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវថ្មីមួយ បានបង្ហាញថា សត្វមានជើង៤ សម័យបុរាណ ដែលផុសចេញពីមហាសមុទ្រ បានវិវត្តទៅជាឆ្អឹងជំនីរ ដើម្បីជួយពួកគេ ឲ្យធ្វើដំណើរលើគោក ហើយឆ្អឹងជំនីរទាំងនោះ ត្រូវបានគេអនុញ្ញាត ឲ្យពួកគេទាញខ្យល់ទៅក្នុងសួត នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
អ្នកស្រាវជ្រាវ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Utah បានធ្វើកាំរស្មីអ៊ិច និងស៊ីធីស្កេន ធ្វើចលនាសត្វចចក សម័យទំនើបផ្សេងៗគ្នា ដើម្បីមើលថា តើឆ្អឹងជំនីរ មានសារសំខាន់យ៉ាងណា នៅពេលពួកគេដើរ។ ពួកគេបានកត់ត្រាសត្វបង្កួយ ឬជីងចកអាហ្សង់ទីន មានសម្បុសខ្មៅ និងសចំនួន៣ ក្បាលដើរយឺតៗ លើម៉ាស៊ីនហាត់ប្រាណ ដែលមានភ្ជាប់ហ្សែន ទៅនឹងតេតតាប៉ូតាសបុរាណ ដែលបានដើរលើដីជាង៣៦០ លានឆ្នាំមុន។
ឆ្អឹងជំនីរបង្វិល និងរមួលជុំវិញសន្លាក់ឆ្អឹងខ្នង ក្នុងលំនាំដូចគ្នា នឹងបានឃើញនៅពេលសត្វល្មូន ដកដង្ហើមនិងហត់ ណែនាំចលនានេះ មុនពេលដកដង្ហើម។ នៅពេលដែលជីងចក់ផ្លាស់ទី អ្នកនិពន្ធបាននិយាយថា ពួកគេពត់ផ្នែកមួយទៅចំហៀង ដោយឆ្អឹងជំនីរ និងឆ្អឹងខ្នងគឺមានសារសំខាន់ ចំពោះចលនានេះ។
រូបភាពពីការស្កេន បានបង្ហាញថា ឆ្អឹងខ្នងកំពុងពត់កោង គ្រប់ឆ្អឹងជំនីរទាំងអស់ បានវិលជុំយ៉ាងខ្លាំង នៅជុំវិញឆ្អឹងកងខ្នងរបស់វា ដោយបត់ទៅមុខ នៅផ្នែកម្ខាងនៃដងខ្លួន និងខាងក្រោយ ទៅម្ខាងទៀតជាជំហ៊ាន។ មេកានិចធ្វើតាមលំនាំដូចគ្នា នឹងពេលដែលសត្វល្មូនស្រូបចូល និងហត់នឿយ។
អ្នកស្រាវជ្រាវ លោក Robert Cieri បាននិយាយថា វាពិតជាគួរឱ្យរំភើបខ្លាំងណាស់ ពីព្រោះយើងមិនមានសម្មតិកម្ម ដែលអាចជឿទុកចិត្ត បានចំពោះការដកដង្ហើម៕ ដោយ៖ លីភីលីព
