អង់គ្លេស ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ អាមេរិក បាននិយាយថា ក្រុមពួកលោក បានការសិក្សាថ្មីមួយ ដោយបង្ហាញពីដី គ្មានទឹកកកប្រហែលពាក់កណ្តាល នៅលើផែនដី នៅតែត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ ដោយមនុស្ស ហើយនៅតែអាចត្រូវ បានការពារដោយវិធានការអភិរក្ស រហ័ស នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ អាមេរិក បានប្រៀបធៀបផែនទី សកលចំនួន៤ លើពិភពលោកថ្មីៗ ដែលបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្តូរ ដីធម្មជាតិ ទៅជាដីមនុស្ស ដែលជាដីត្រូវបានធ្វើអាជីវកម្ម ដោយមនុស្ស ។ គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ប្រហែលពាក់កណ្តាល ឬកន្លែងណាមួយចន្លោះពី ៤៨ ទៅ ៥៦ ភាគរយនៃផ្ទៃដី ពិភពលោក ដែលមិនគ្របដណ្តប់ដោយទឹកកក បង្ហាញពីឥទ្ធិពលទាប របស់មនុស្ស ។
ពាក់កណ្តាល នៃផ្ទៃដីដែលមានផលប៉ះពាល់ ច្រើនទៀតរួមមានទីក្រុងដី កន្លែងដាំដុះ និងកន្លែង ដែលត្រូវបានគេជីកយករ៉ែ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ និយាយថា មនុស្សមានឱកាស អភិរក្សដីប្រហែល ពាក់កណ្តាល នៃផែនដី ដើម្បីបានល្អ ជាជាងការធ្វើអាជីវកម្ម ធនធានធម្មជាតិ ។
អ្នកនិពន្ធនាំមុខ Jason Riggio នៅសារមន្ទីរ UC Davis នៃចក្រភពអង់គ្លេស បាននិយាយថា ការទទួលបានការលើកទឹកចិត្ត ពីការសិក្សានេះគឺ ថាប្រសិនបើយើងធ្វើសកម្មភាព យ៉ាងឆាប់រហ័ស និងម៉ឺងម៉ាត់វាមានបង្អួចស្ដើង ដែលយើងនៅតែអាចអភិរក្សដី ប្រហែលពាក់កណ្តាល នៃផែនដីក្នុងសភាពដដែល រួមមានជីវសាស្ត្រ សត្វព្រៃ និងត្រី ៕
ដោយ៖លី ភីលីព
