វែល៖វិមានយុគថ្មរំលីងដ៏ល្បីល្បាញ Stonehenge ចាប់ផ្តើមដួលមកលើដីបន្តិចៗម្តង ចំពេលក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាបានសន្និដ្ឋាន និងបង្ហាញទ្រឹស្តីអាក្រុមមួយដែលថា ផ្ទាំងថ្មយក្សត្រូវបានធ្វើដំណើរចេញពី ប្រទេសWales ទៅ Salisbury Plainជារៀងធម្មតាទៅវិញនេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
Stonehenge គេដឹងជាយូរមកហើយថា វិមានយុគថ្មរំលីងដ៏ល្បីល្បាញត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយថ្មក្នុងស្រុក និងមួយចំនួនទៀតមានប្រភពមកពីឆ្ងាយទៀតនៅតំបន់ Preseli Hills របស់ប្រទេស Wales។ ការជជែកដេញដោលគ្នាអំពីផ្លូវមួយណាដែលថ្មទាំងនេះធ្វើដំណើរទៅកាន់ Stonehenge ដោយបោះយុថ្កាដោយប្លុកដ៏ប្លែកមួយមានឈ្មោះថា Altar Stone គេគិតថា បានប្រមូលផ្តុំគ្នា។
ប្រាសាទនេះត្រូវបានសាងសង់នៅប្រហែល ៣,០០០-២,០០០ មុន គ.ស ។ Stonehenge មានក្រុមថ្មផ្សេងៗគ្នាផ្ទាំងថ្មពណ៌ប្រផេះពណ៌បៃតងហៅថា ‘ប៊្លូធូសូន’ និងថ្មភក់ពណ៌បៃតង។ ថ្មភក់ជាថ្មភក់ដ៏លេចធ្លោជាងគេរបស់ Stonehenge ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងស្រុកពី Marlborough Downs មានចម្ងាយតែ ២០ ម៉ាយពីទីតាំងនៃវិមាននេះ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយមិនសូវច្បាស់ទេគឺជាភស្តុតាងមួយគេហៅថា ‘bluestones’ ជាពាក្យស្ថិតនៅអំឡូងពេលត្រូវបានប្រើដើម្បីសំដៅទៅលើផ្ទាំងថ្មដែលមិនមែនជាមូលដ្ឋានទាំងអស់ដែលបង្កើតជាវិមាននៅសល់។ ទាំងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងជាចម្បងដោយដុំថ្មតូចៗដែលទាក់ទងនឹង ‘dolerite’ និង ‘rhyolite’ ប៉ុន្តែក៏រាប់បញ្ចូលទាំងគេហៅថា ‘Altar Stone’ តែម្តង។
ការវិភាគលម្អិតដំបូងបង្អស់នៃ bluestones ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយភូគព្ភវិទូ និងអ្នកបុរាណវិទ្យាអង់គ្លេសលោក Herbert Henry Thomas ក្នុងឆ្នាំ ១៩២៣ បានភ្ជាប់ថ្មភាគច្រើនជាមួយថ្មរកឃើញនៅចម្ងាយប្រហែល ១៥០ ម៉ាយល៍នៅជួរភ្នំ Preseli ភាគខាងជើង Pembrokeshire ប្រទេសវែល៕
