ដោយ៖លី ភីលីព
អង់គ្លេស៖ ការស្វែងយល់ពីអាថ៌កំបាំង នៃអ្នកបានសាងសង់ប្រាសាទ Stonehenge បន្ទាប់ពីរកឃើញផ្នូរសំរិទ្ធយុគសម័យ និងគ្រឿងស្មូនយុគថ្មរំលីង ដែលនៅក្បែរផ្លូវរូងក្រោមដីថ្មីអាចផ្តល់ពន្លឺ សម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវឲ្យដឹងច្បាស់ពីអ្នកធ្វើរង្វង់ថ្មនេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
ការរកឃើញដំបូងរួមមានផ្នូរផ្សេងៗ ដែលមានតាំងពីយុគសម័យសំរិទ្ធក៏ដូចជា រណ្តៅបញ្ចុះ២របស់ប្រជាជន Beaker បានមកដល់ចក្រភពអង់គ្លេសប្រហែល ៤,៥០០ ឆ្នាំមុនបន្ទាប់ពីប្រាសាទថ្ម Stonehenge ត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងនៅចុងយុគថ្មរំលីងកាលពី ៥០០០ ឆ្នាំមុន។ ការរកឃើញនេះមិនទាន់បានផ្តល់ ការយល់ដឹងអំពីអ្នកដែលបានសាងសង់ថ្ម Stonehenge នៃរបៀបដែលពួកគេអាចធ្វើវាបាននោះទេ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជឿថា ការជីករុករកបន្តអាចជួយស្រាយអាថ៌កំបាំងមួយចំនួន ជុំវិញវិមាននេះ។
ការរកឃើញតូចៗនៅទីតាំងនោះ ភាគច្រើនទាក់ទងនឹងជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ និងអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកជំនាញបង្កើតរូបភាពច្បាស់ជាងមុននៃជីវិត និងក្រោយការឡើងរឹងរបស់ Stonehenge អាចជួយជូនដំណឹងដល់ការសិក្សា និងទ្រឹស្តីនាពេលអនាគតអំពីប្រភពដើម។ អ្នកបុរាណវិទ្យា Wessex កំពុងដឹកនាំការសាកល្បងរាប់រយជីកជុំវិញ ទីតាំងដើម្បីធានាឲ្យបាននូវការងារសាងសង់ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០២៣ មិនបំផ្លាញវត្ថុបុរាណទេ។
លោក Matt Leivers អ្នកបុរាណវិទ្យាអ្នកពិគ្រោះយោបល់ខាងបុរាណវិទ្យានៅ A303 Stonehenge នៅ Wessex Archaeology បានប្រាប់កាសែត The Guardian ថា យើងបានរកឃើញភស្តុតាង ជាច្រើនអំពីប្រជាជនរស់នៅក្នុងទេសភាពនេះរាប់ពាន់ឆ្នាំដាន នៃជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ និងមរណភាពរបស់មនុស្ស។
រាល់ព័ត៌មានលម្អិតអនុញ្ញាតឲ្យ យើងស្វែងយល់នូវអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងទេសភាពនោះ មុនពេលអំឡុងពេល និងក្រោយពេលសាងសង់ប្រាសាទ Stonehenge ហើយគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់នាំយករូបភាពនោះ ទៅជាការផ្តោតអារម្មណ៍បន្តិចបន្តួច៕
