New Mexico ៖ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងពណ៌នា អំពីដានជើងមនុស្ស ដែលមានអាយុ ២៣.០០០ ឆ្នាំត្រូវបានរកឃើញនៅ New Mexico ថា ជាភស្តុតាងដំបូង នៃសកម្មភាព មនុស្ស នៅអាមេរិក ដែលមានអាយុកាល ១០,០០០ ឆ្នាំមុនលឿន ជាងការជឿពីមុន នេះបើយោងតាមការ ចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល ។
អ្នកបុរាណវិទូជនជាតិអង់គ្លេស និងអាមេរិកបានរកឃើញការស្នាមនៅ ក្នុងភក់ទន់ជាប់នឹងផ្ទះល្វែង Alkali ជាបឹងស្ងួតនៅឧទ្យានជាតិ Sands ភាគខាងត្បូង New Mexico។ យោងតាមការស្រាវជ្រាវ បានចេញផ្សាយលើ ទិនានុប្បវត្តិវិទ្យាសាស្ត្រថា ដោយប្រើរ៉ាឌីកាកាបោន កាលបរិច្ឆេទស្រទាប់គ្រាប់ ពូជខាងលើ និងខាងក្រោមផ្លូវ អ្នកជំនាញមកពីការស្ទង់មតិ ភូមិសាស្ត្រអាមេរិក បានចុះកាលបរិច្ឆេទស្នាមជើងថា ត្រូវបានបង្កើតឡើង ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ២០០០ ឆ្នាំ ។
ស្នាមចាស់បំផុតមាន អាយុកាលប្រហែល ២៣,០០០ ឆ្នាំមុន ដែលជារយៈពេលត្រូវ នឹងអតិបរិមាផ្ទាំង ទឹកកកចុងក្រោយ នៅពេលផ្ទាំងទឹកកកគ្របដណ្តប់ លើអាមេរិកខាងជើង និងកម្រិតទឹកសមុទ្រទាប ជាងសព្វថ្ងៃប្រហែល ៤០០ ហ្វីត ។ សហអ្នកស្រាវជ្រាវ Sally Reynolds និងសហការី របស់នាងថា អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សមកហើយ ដែលមនុស្ស Homo Sapiens បានចូលអាមេរិកខាងជើង ដំបូងចន្លោះពី ១៣.០០០ ទៅ ១៦.០០០ ឆ្នាំមុន បន្ទាប់ពីការរលាយនៃផ្ទាំងទឹកកក អាមេរិកខាងជើង បានបើកផ្លូវចំណាកស្រុក និងយឺតជាង ។
អ្នកបុរាណវិទូមួយចំនួនបានអះអាង ភស្តុតាងដែលអាចជឿទុកចិត្ត បានសម្រាប់លំនៅដ្ឋាន របស់មនុស្សមានអាយុ កាលជាង ១៦.០០០ ឆ្នាំ។ កាលបរិច្ឆេតវិទ្យុសកម្មបន្ថែម ពីសំណាកដីល្បាប់ឆ្អឹងសត្វ និងធ្យូងបានចាប់ផ្តើម សូម្បីតែមុននេះប្រហែល ៣៣,០០០ ឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែអ្នករិះគន់ខ្លះបានចោទ សួរថា តើសំណាកថ្មនេះពិតជាផលិត ដោយមនុស្សមែនឬ? ៕ដោយ៖លី ភីលីព
