យូអិន៖ លោក Alfred-Maurice de Zayas អតីតអ្នកជំនាញឯករាជ្យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីការលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិប្រកបដោយសមធម៌របស់អាមេរិកគឺគ្រប់គ្រងដោយអប្បជនាធិបតេយ្យមួយ មានន័យថា របៀបគ្រប់គ្រងដែលអំណាចធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃបានភាគតិច។
លោក de Zayas បានប្រាប់កាសែតស៊ិនហួអំឡុងពេលសម្ភាសន៍នៅខាងក្រៅវិមានប្រជាជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីសថា “នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក យើងពិតជាមិនមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលមានមុខងារនោះទេ” ។
អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រអាមេរិក-ស្វីស បានចង្អុលបង្ហាញថា “ការបំពេញមុខងារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមានន័យថា មានការជាប់ទាក់ទងគ្នារវាងឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន និងគោលនយោបាយ ដែលប៉ះពាល់ដល់ពួកគេ” ខណៈដែល “អ្នកអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកនយោបាយធ្វើអ្វីដែលពួកគេចង់ធ្វើ” នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកបានពន្យល់ថា ប្រព័ន្ធនេះ “អាចហៅខ្លួនវាថាជាប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែនៅក្នុងខ្លឹមសារ វាគឺជា អប្បជនាធិបតេយ្យ” ដែលអំណាចនយោបាយស្ថិតនៅយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពជាមួយនឹងផ្នែកតូចមួយនៃសង្គម។
មតិនេះបានបន្លឺឡើងនូវអ្វីដែលអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Jimmy Carter បានឲ្យដឹងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ថាសហរដ្ឋអាមេរិកគឺជា “របបផ្តាច់ការជាមួយនឹងការសូកប៉ាន់នយោបាយគ្មានដែនកំណត់” ។
ការសិក្សាមួយពីសាកលវិទ្យាល័យព្រីនស្តុន និងសាកលវិទ្យាល័យ Northwestern ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ក៏បានសន្និដ្ឋានថា រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកមិនតំណាងឱ្យផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនរបស់ប្រទេសនេះទេ ប៉ុន្តែត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយពួកអ្នកមាន និងអ្នកមានអំណាចជំនួសវិញ។
លោក de Zayas បានកត់សម្គាល់ថា “មានមនុស្សមួយក្រុមតូចណាស់ ដែលគ្រប់គ្រងប្រទេស អាជីវកម្ម និងការអប់រំ” នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិនស៊ិនហួ។
ផលប្រយោជន៍ដ៏មានឥទ្ធិពលមួយគឺ ឧស្សាហកម្មយោធា-ឧស្សាហកម្មរបស់អាមេរិក ដែលជាបណ្តាញនៃការបង្កើតយោធារបស់ប្រទេស រួមជាមួយនឹងឧស្សាហកម្ម ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការផលិតអាវុធ៕
ដោយ ឈូក បូរ៉ា
