អាមេរិក ៖ យោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រ Sputnik បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា ទ្រឹស្ដីវិទ្យាសាស្ត្រជុំវិញ សញ្ញាផ្ទៃខាងក្រោយរលកទំនាញ អាចផ្តល់តម្រុយអំពីថ្ងៃដំបូងបំផុត នៃសកលលោក សម្រាប់ក្រុមអ្នកតារាវិទូ អន្តរជាតិមួយក្រុម ។
ក្រុមតារាវិទូអន្តរជាតិ មួយក្រុមបានរកឃើញដុំពពក ដែលជ្រាបចូលទៅក្នុងចក្រវាឡ ហើយនឹងផ្តល់ឲ្យពួកគេនូវតម្រុយអំពីប្រហោងខ្មៅដ៏ធំសម្បើម ការប៉ះទង្គិចគ្នានៃកាឡាក់ស៊ី និងអាចជាក្រុម Big Bang ។ អង្គការ Nanohertz Observatory for Gravitational Waves របស់អាមេរិកខាងជើង (NANOGrav) បានចេញផ្សាយការសិក្សាមួយ កាលពីថ្ងៃពុធ ដោយបង្ហាញពីភស្តុតាង នៃរលកទំនាញផែនដី (GWB) មានទ្រឹស្តីយូរមកហើយ ប៉ុន្តែមិនបានបញ្ជាក់ច្បាស់ ជាប្រភេទនៃសញ្ញាដោយពួកគេជឿថា បញ្ចេញចេញពីប្រហោងខ្មៅដ៏ធំសម្បើម និងកាឡាក់ស៊ីបុកគ្នា ហើយអាចមាន ដាននៃរលកទំនាញ ដែលបណ្តាលមកពី Big Bang ។
ឯកសារចំនួន ៤ នៃការសិក្សាចំនួន ៦ ត្រូវបានចេញផ្សាយល នៅលើ Astrophysical Journal Letters ដែលនៅសល់ ២ ត្រូវបានទទួលយក សម្រាប់ការចេញផ្សាយនៅពេលក្រោយ ។ ការរកឃើញនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើង ជាលើកដំបូង កាលឆ្នាំ ២០២១ ប៉ុន្តែការបញ្ចប់ នៃការងាររបស់ពួកគេ គឺទើបតែត្រូវបានចេញផ្សាយ ។
ខណៈ GWB ត្រូវបានទ្រឹស្ដីពីមុនមក រហូតមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានភស្តុតាងផ្ទាល់ ត្រូវបានរកឃើញនៅឡើយ។ រលកទំនាញខ្លួនឯង ក៏ជាការរកឃើញថ្មីៗតាមបច្ចេកទេស ដោយពួកគេត្រូវបានពិពណ៌នាជាលើកដំបូងលើទ្រឹស្តី នៃទំនាក់ទំនងទូទៅរបស់ Einstein ឆ្នាំ ១៩១៥ ពួកគេមិនត្រូវបានរកឃើញ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥ ។
គ្រប់បំណែក នៃរូបធាតុក្នុងចក្រវាឡបញ្ចេញ រលកទំនាញ ហើយភាគច្រើន នៃវត្ថុទាំងនោះមិនអាចរកឃើញបាន ចំណែកអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រគ្រាន់តែសង្ឃឹមថា នឹងសង្កេតមើលឥទ្ធិពលនៃសាកសពដ៏ធំបំផុតមួយចំនួននៅក្នុងសកលលោក ។
ទីបំផុតវាបានកើតឡើង នៅពេល Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory (LIGO) បានរកឃើញពួកវាជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ។ LIGO បានបាញ់ឡាស៊ែរចុះក្រោមបំពង់កាត់កែងប្រវែង ៣ ម៉ាយ ដោយសង្ឃឹមថារលកទំនាញ នឹងឆ្លងកាត់វា បណ្តាលឲ្យមាន ឡាស៊ែរត្រូវបង្រួមបន្តិច ខណៈដែលម្ខាងទៀតលូតលាស់ ៕
ដោយ៖លី ភីលីព
