បេរី៖ការសិក្សាថ្មីមួយ បានរកឃើញថា ផ្លែម្ជុលដេរដែលជាឧបករណ៍ដេរធ្វើពីឆ្អឹង ស្នែងសត្វប្រើស ឬសត្វរមាំង និងភ្លុកដំរីបានបង្ហាញខ្លួនដំបូង កាលពី ៤០,០០០ ឆ្នាំមុន នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសស៊ីបេរី ប្រហែលជាលាក់តម្រុយសំខាន់ៗ អំពីការចាប់ផ្តើមនៃម៉ូដសម្លៀកបំពាក់។
នេះបើយោងតាមការស្រាវជ្រាវ បានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ២៨ ខែមិថុនាលើទស្សនាវដ្តី Science Advances ថា ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលភស្តុតាងបុរាណវត្ថុ មានស្រាប់នៅរាប់សិបកន្លែងរួម មានទូទាំងទ្វីបអឺរ៉ុប មជ្ឈិមបូព៌ា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងអូស្ត្រាលី ជាកន្លែងដែលឧបករណ៍ បុរាណប្រើសម្រាប់ផលិត សម្លៀកបំពាក់ត្រូវបានរកឃើញ ។
លោក Ian Gilligan សហការីកិត្តិយស ផ្នែកបុរាណវិទ្យា នៅសាកលវិទ្យាល័យ Sydney នៅប្រទេសអូស្ត្រាលី បាននិយាយថា ម្ជុលកែវភ្នែកធ្វើការដេរកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីការមកដល់ នៃសម្លៀកបំពាក់ ឬការកាត់ដេរសម័យបុរាណ ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្ត្រចំពោះឧបករណ៍មុនៗត្រូវបានប្រើសម្រាប់ការផលិតសម្លៀកបំពាក់ ទោះបីជាមានភាពជាក់លាក់តិចជាងក៏ដោយ។ ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាម្ជុលភ្នែកចាប់ផ្តើមបង្ហាញខ្លួននៅតំបន់ត្រជាក់នៃអឺរ៉ាស៊ី ខណៈអាកាសធាតុកាន់តែ ត្រជាក់ពីប្រហែល ៤០,០០០ ឆ្នាំមុន ហើយឈានទៅដល់កំពូល នៃសម័យទឹកកកចុងក្រោយគឺ ប្រហែល ២២,០០០ ឆ្នាំមុន?។
យោងតាមលោក Gilligan បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ភាពជាក់លាក់ ដែលប្រសើរឡើងនេះ ប្រហែលជាមានគោលបំណងលើស ពីការកាត់ដេរសម្រាប់មនុស្សសម័យបុរេប្រវត្តិទៅទៀត ។ ក្នុងអំឡុងចុះត្រជាក់នៃយុគសម័យទឹកកកចុងក្រោយ មនុស្សត្រូវការគ្របដណ្តប់រាងកាយ របស់ពួកគេច្រើន ឬតិចជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបន្ថែមថា សម្លៀកបំពាក់នឹងលុបចោល នូវវិធីប្រពៃណីមួយចំនួននៃការតុបតែងរាង កាយទៅតាមសម័យសង្គម ដោយឃើញនៅក្នុងសង្គមអ្នកប្រមាញ់ជាច្រើន ដូចជាការគូររូបរាងកាយ ការចាក់សាក់ និងការបន្លាច ៕