ប្លែកៗ

ការស្កេន CT បង្ហាញថា ខ្មោចស្ត្រីម៉ាំមីស្លាប់ ដោយសារ ការគាំងបេះដូង កាលពី ៣០០០ ឆ្នាំមុន

អេហ្ស៊ីប៖ទីតាំងលាក់ខ្លួនមួយ នៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីបត្រូវបានគេរកឃើញលើដំបូងនៅ ចុងទសវត្សឆ្នាំ ១៨០០ ដោយបានរក្សាទុកនៅសល់នៃ ព្រះរាជវង្សានុវង្ស ម្បីជួយសង្រ្គោះពួកគេពីចោរប្លន់ដ៏សាហាវ ហើយការស្លាប់ របស់មនុស្សម្នាក់នៅតែជាអាថ៌កំបាំងតាំងពីពេលនេះមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។ សាកសពនេះត្រូវបានគេហៅថា “ ការស្រែករបស់ស្រ្តីក្នុងភាពភ័យខ្លាច” នាងបានតុបតែងខ្លួនដោយក្បាលរបស់នាងដែលមានចំណងជើងថា ការត្រឡប់មកវិញ និងមាត់បើកចំហដូចជាយំ។ អ្នកស្រាវជ្រាវបានប្រើ ថាមពលនៃការស្កេន CTបង្ហាញពីព្រះនាងអេហ្ស៊ីបបាន ទទួលមរណភាព ដោយសារការគាំងបេះដូងយ៉ាង ខ្លាំងកាលពី ៣០០០...

178

ការវិភាគកាំរស្មីអ៊ិចថា ធ្មេញរបស់មនុស្សវិវត្តដំបូង ៤០០ លានឆ្នាំមុន ស្ថិតក្នុងត្រីពាសដែក ដ៏ចម្លែកមួយ

ស៊ុយអែត៖តាមការវិភាគកាំរស្មីហ្វូស៊ីលថ្មី បានឲ្យដឹងថា ធ្មេញរបស់មនុស្សបាន វិវត្តដំបូង ៤០០ លានឆ្នាំមុននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវបានរកឃើញក្នុងត្រីពាសដែក ដ៏ចម្លែកមួយប្រភេទ នាមហាសមុទ្រនៃសាធារណរដ្ឋឆែក នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ ក្រុមអ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ដ្របាន ប្រើវិធីសាស្រ្ត កាំរស្មីវិទ្យុសកម្មកាំរស្មីអ៊ិចអ៊ែរអេសអ៊ឺរ៉ុប (ESRF) គឺជាប្រភពកាំរស្មីអ៊ិចខ្លាំងបំផុត នៅលើពិភពលោកដើម្បីរកឃើញ ត្រីថ្គាមដំបូងដោយប្រព័ន្ធឌីជីថល។ ធ្មេញ ជាកម្មសិទ្ធិ របស់ត្រីឈ្មោះថា Acanthothoracid...

251

ពូថៅដៃធ្វើពី ឆ្អឹងសត្វត្រគាក ដំរីទឹករកឃើញនៅអេត្យូពីប្រើ ដោយជីដូនជីតាជំនាន់មុន ១,៤ លានឆ្នាំមុន

អេត្យូពី៖ អ្នកស្រាវជ្រាវរកឃើញវត្ថុ ដ៏អស្ចារ្យមួយគឺពូថៅដៃ ធ្វើពីឆ្អឹងសត្វត្រគាក ដំរីទឹកដែលត្រូវបានប្រើដោយ សមាជិកនៃមនុស្សបុរាណ Homo ដើម្បីប្រម៉ាញ់សត្វនាសម័យកាលនោះនេះបើយោងតាម ការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ ឧបករណ៍ធ្វើពីថ្មបុរាណត្រូវ បានគេរកឃើញនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ប៉ុន្តែការរកឃើញចុងក្រោយបង្អស់ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយសត្វដំរីទឹកដែលមានអាយុកាល ១,៤ លានឆ្នាំមុន។ ឧបករណ៍នេះត្រូវបានជួបប្រទះតំបន់ Konso Formation នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសអេត្យូពីដែលជាកន្លែង រកឃើញវត្ថុបុរាណថ្ម និងបុរាណជាច្រើន។ ឧបករណ៍ដែលមានរាងដូចរាងពងក្រពើ...

200

ត្រីរស់នៅក្នុងមហាសមុទ្រជ្រៅបំផុត វិវត្តស្បែកប្រែជាងងឹតដើម្បីស្រូបយកពន្លឺជាង ៩៩ ភាគរយនៃពន្លឺ ធ្វើឲ្យសត្វស្ទើរតែមើលមិនឃើញ

អាមេរិក៖ប្រភេទត្រីមួយចំនួន ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់មហាសមុទ្រទឹកជម្រៅបានវិវត្តស្បែក ឲ្យឡើងខ្មៅជ្រុលដើម្បីស្រូបយកពន្លឺព្រះអាទិត្យប្រហែល ជាង៩៩,៥ ភាគរយធ្វើឲ្យពួកគេមើលមិនឃើញចំពោះ មំសាសី បើទោះបីជាពួកគេមានមុខភ្លឺរបស់វាក៏ដោយ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ សត្វមានប្រសិទ្ធិភាពណាស់ នៅពេលត្រាំពន្លឺធ្វើឲ្យវាលេចឡើងគ្រាន់តែជារូបភាព ដែលមើលទៅដូចជាមិនមានលក្ខណៈពិសេសណាមួយទេ។ អ្នកសិក្សាមកពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ យ៉ាងហោចណាស់ ១៦ ប្រភេទដែលប្រើទម្រង់នៃការក្លែងបន្លំពណ៌ខ្មៅដើម្បីចៀសវាងសត្វរំពារួមមានត្រីនាគ និងត្រីធ្មេញពស់។ អ្នកស្រាវជ្រាវបាននិយាយថា នៅក្នុងជម្រៅនៃមហាសមុទ្រមិនមានពន្លឺព្រះអាទិត្យធម្មជាតិ អាចជ្រាបចូលបានឡើយ ហើយសត្វមំសាសីខ្លះមានសមត្ថភាព បញ្ចេញពន្លឺដោយប្រើជីវពន្លឺដើម្បីបរបាញ់សត្វរបស់ពួកគេ។ ការលាក់ខ្លួនអាចមើលឃើញធម្មតា...

181

គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល៖ កាឡាក់ស៊ីចម្លែកនៅ ចម្ងាយ ៦៧ លានឆ្នាំពន្លឺពីផែនដីប្រទះឃើញ ដោយកែវយឹត Hubble របស់ណាសា

អាមេរិក៖ កែវពង្រីក Hubble របស់អង្គការអវកាសណាសាបានថតយករូបភាពដែលមិនគួរឲ្យជឿនៃកាឡាក់ស៊ីដែលមានរស្មីហៅថា ‘fluffy galaxy’ ដោយរូបរាងតំរៀបស្លឹករាងមូលនៃកាឡាក់ស៊ីត្រូវបានបំពេញបន្ថែម ដោយរូបរាងស្លាបឆ្ងាញ់នៅជុំវិញគែម នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ កាឡាក់ស៊ីប្រភេទនេះ ត្រូវបានគេហៅថា NGC 2275 និងមានទីតាំងស្ថិតនៅប្រហែល ៦៧ លានឆ្នាំពន្លឺពីផែនដីក្នុងក្រុមតារានិករជាចង្កោម។ រូបភាពនេះត្រូវបាន ថតដោយប្រើ Hubble ហើយត្រូវការជំនាញរបស់តារាវិទូទាំងនៅទីភ្នាក់ងារអវកាសអឺរ៉ុប និងទីភ្នាក់ងារអវកាស មានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។...

209

ការសិក្សាថ្មីថា មនុស្សម្នាក់ ក្នុងចំណោម៥នាក់ រស់នៅទីក្រុងឡុងមានជំងឺកាមរោគ កាលពីសតវត្សរ៍ទី ១៨

ទីក្រុងឡុង៖យោងតាមការសិក្សាថ្មីមួយ បានរកឃើញថា មនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោម៥នាក់ នៅសតវត្សរ៍ទី ១៨ ទីក្រុងឡុងបានចាប់កើតមេរោគស្វាយ ហើយយុវជនដែលរស់នៅក្នុងរាជធានីងាយនឹងកើតជំងឺនេះ ២៥ ដងច្រើនជាងមនុស្សនៅជនបទ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា អ្នកទីក្រុងឡុងដ៍ហ្សកហ្ស៊ីក៏មាន ២៥ ដងច្រើនជាងអ្នកដែលរស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាល Cheshire និងភាគឥសាននៃប្រទេស វែលដែលឆ្លងជំងឺនេះ។ ការសិក្សាដ៏ធំមួយដោយអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Cambridge ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើកោសល្យវិច័យប័ណ្ណសារដោយយកចិត្តទុកដាក់ រួមទាំងការស្នាក់នៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីគណនាអត្រានៃការ...

188

ការសិក្សាថា ការឈ្លានពាន របស់សត្វល្អិត កើតចេញពីពន្ធុវិទ្យារបស់សត្វល្អិត អឺរ៉ុបលាយជាមួយ ឃ្មុំទឹកឃ្មុំអាហ្វ្រិក

អាហ្វ្រិក៖ការសិក្សារកឃើញថា សត្វឃ្មុំពិឃាត ឬសត្វឃ្មុំអាហ្វ្រិកត្រូវបានគេដឹងថា ជាប្រភេទសត្វចូលចិត្តវាយប្រហារមកលើមនុស្សនៅពេលមានភាពវង្វេងស្មារតី បន្ទាប់ពីអ្នកជំនាញបានរកឃើញឬសគល់ នៃការឈ្លានពានរបស់សត្វល្អិតនេះ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ ការសិក្សាថ្មីមួយអំពីឃ្មុំកូនកាត់អាហ្វ្រិកបានបង្ហាញថា វាគឺជាការលាយបញ្ចូលគ្នារវាងពន្ធុវិទ្យាអ៊ឺរ៉ុបដែលនាំឲ្យមានអរិភាពរបស់សត្វប្រភេទនេះ។ អ្នកស្រាវជ្រាវដំបូងបានបង្កាត់ពូជសត្វឃ្មុំនៅអាហ្វ្រិកខាងត្បូងជាមួយសត្វនៅទ្វីបអឺរ៉ុបនៅទសវត្សឆ្នាំ ១៩៥០ ដោយមានក្តីសង្ឃឹមថា នឹងបង្កើតនូវស៊ុបត្រូពិចល្អប្រសើរបានរត់គេច និងភ្ជាប់ជាមួយឃ្មុំក្នុងស្រុកដោយនាំយកសត្វល្អិតដែលមានគ្រោះថ្នាក់ទៅទ្វីបអាមេរិក។ ក្រុមបានវាស់វែងការឆ្លើយតបការពារនៃអាណានិគមប្រេស៊ីលចំនួន ១១៦ និងបានរកឃើញថា ការការពារបំផុតគឺទាក់ទងនឹងឃ្មុំអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ លើកលែងតែហ្សែនដែលជះឥទ្ធិពលលើការឈ្លានពានត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងពួកដែលមកពីអឺរ៉ុបខាងលិច។ ការរកឃើញនេះត្រូវបានប្រមូលដោយក្រុមនៅសាកលវិទ្យាល័យ York និងសកលវិទ្យាល័យ...

155

ការសិក្សា៖ មនុស្សរស់នៅ ម៉ិចស៊ិក សព្វថ្ងៃធ្លាប់ផ្សងព្រេង ក្នុងរូងភ្នំដ៏គ្រោះថ្នាក់ដើម្បីស្វែងរក រ៉ែពណ៌ទងដែងអាយុកាល ១២,០០០ ឆ្នាំមុនធ្វើជាថ្នាំ

ម៉ិកស៊ិក៖ការសិក្សាមួយបានបង្ហាញថា ប្រជាជនដំបូងនៃឧបទ្វីប Yucatan នៅប្រទេសម៉ិកស៊ិក បានប្រថុយជីវិតរបស់ពួកគេចូលទៅនឹងរូងភ្នំសម្រាប់ជីកយករ៉ែ ដែលជាសារធាតុដើមអាចប្រើក្នុងថ្នាំសម្លាប់មេរោគ ឡេការពារកម្ដៅថ្ងៃ និងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតចង្រៃកាលពី ១២,០០០ ឆ្នាំមុននេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ រ៉ែក្រហមមានតម្លៃខ្ពស់នៅក្នុង អរិយធម៌បុរាណ គឺជាសារធាតុពណ៌ហើយវាក៏ត្រូវបានគេជឿថា ត្រូវបានគេប្រើជាថ្នាំសម្លាប់មេរោគឡេការពារកម្តៅថ្ងៃ និងថ្នាំជ្រាបទឹក។ រូងភ្នំជាបន្តបន្ទាប់នៅឧបទ្វីបYucatánកោះ Quintana Roo ប្រទេសម៉ិកស៊ិក ដែលបច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅ ក្រោមទឹកត្រូវបានគេស្គាល់ជាយូរមសម្រាប់អ្នកមុជទឹក ហើយពួកគេបង្សស់ទុកនូវគ្រោងឆ្អឹងនៃជនជាតិ...

204

ហ្វូងសត្វកណ្តូប បំផ្លាញផលដំណាំ នៅក្នុងប្រទេស នេប៉ាល់ អស់ជាង១ពាន់ហិកតា

កាម្ម៉ង់ឌូ៖ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានចិនស៊ិនហួ បានចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នំា២០២០ថា សត្វកណ្តូបដែលបានធ្វើដំណើរឆ្លងពីប្រទេសឥណ្ឌា មកដល់ទឹកដីនេប៉ាល់ កាលពីសប្តាហ៍មុន បានបំផ្លាញផលដំណាំអស់ជាង១.១០០ហិកតា។ យោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងវិធានការដំណំា និងតាមដានរុក្ខជាតិ (PQPMC) ក្រោមឳវាទក្រសួងកសិកម្ម និងអភិវឌ្ឍន៍ការចិញ្ចឹមសត្វ បានឲ្យដឹង សត្វកណ្តូបបានបំផ្លាញផលដំណាំអស់១.១១៨ហិកតា ។ លោក Ram Krishna Subedi អ្នកសម្របសម្រួលមជ្ឈមណ្ឌលព័ត៌មានកណ្តូប...

206

ផ្ទាំងថ្មធំៗ Stonehenge កំពុងដួលលើដី ខណៈអ្នកបុរាណវិទ្យា បង្ហាញទ្រឹស្តី អាក្រក់ផ្ទាំងថ្ម Neolithic បង្កើតជាជួរពី Wales ទៅ Salisbury Plain

វែល៖វិមានយុគថ្មរំលីងដ៏ល្បីល្បាញ Stonehenge ចាប់ផ្តើមដួលមកលើដីបន្តិចៗម្តង ចំពេលក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាបានសន្និដ្ឋាន និងបង្ហាញទ្រឹស្តីអាក្រុមមួយដែលថា ផ្ទាំងថ្មយក្សត្រូវបានធ្វើដំណើរចេញពី ប្រទេសWales ទៅ Salisbury Plainជារៀងធម្មតាទៅវិញនេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ Stonehenge គេដឹងជាយូរមកហើយថា វិមានយុគថ្មរំលីងដ៏ល្បីល្បាញត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយថ្មក្នុងស្រុក និងមួយចំនួនទៀតមានប្រភពមកពីឆ្ងាយទៀតនៅតំបន់ Preseli Hills របស់ប្រទេស Wales។ ការជជែកដេញដោលគ្នាអំពីផ្លូវមួយណាដែលថ្មទាំងនេះធ្វើដំណើរទៅកាន់ Stonehenge ដោយបោះយុថ្កាដោយប្លុកដ៏ប្លែកមួយមានឈ្មោះថា Altar...