វ៉ាស៊ីនតោន៖ ផែនការសកម្មភាពរួមហៅកាត់ថា JCPOA ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ២០១៥ អាចរស់ឡើងវិញបានដែរឬយ៉ាងណា នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាទីក្រុងវីយែន បើភាគីអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ នៅតែមិនទាន់មានចំណុចស្របគ្នានៅឡើយ?
អាមេរិក បានហៅកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងវីយែន ស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ថា ជាជំហានស្ថាបនាមួយ ប៉ុន្តែបានច្រានចោលជំហររបស់ទីក្រុងតេអេរ៉ង់នៃការទាមទារអតិបរិមា នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិនស៊ិនហួ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោក Ned Price បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា “ការពិភាក្សាទាំងនេះនៅក្នុងទីក្រុងវីយែន ទោះបីជាយើងមិនបានជួបផ្ទាល់ជាមួយអ៊ីរ៉ង់ ដូចដែលយើងបាននិយាយក៏ដោយ វាគឺជាជំហានស្វាគមន៍មួយ វាគឺជាជំហានស្ថាបនាមួយ វាគឺជាជំហានប្រកបដោយសក្តានុពល” ។
លោកបានបន្ដថា“ យើងមិនរំពឹងថា នឹងមានរបកគំឃើញភ្លាមៗនោះទេ យើងដឹងថាវានឹងមានការពិភាក្សាលំបាកនៅពេលខាងមុខ ប៉ុន្តែម្តងទៀតនេះ គឺជាជំហានឆ្ពោះទៅមុខប្រកបដោយលទ្ធផលល្អ។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា ក្រុមការងារចំនួនពីរនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ផ្តោតលើជំហានរៀងៗខ្លួនសម្រាប់ទីក្រុងតេអេរ៉ង់ និងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែររស់ឡើងវិញដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាផ្លូវការថាជាផែនការសកម្មភាពរួម (JCPOA) ។
អ្វីដែលមាននៅលើតុនៅទីក្រុងវីយែនថ្ងៃនេះ និងប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ទៀត គឺការពិភាក្សាដោយប្រយោលដំបូងអំពីជំហានដំបូងអ្វី ដែលអ៊ីរ៉ង់នឹងត្រូវធ្វើ ដើម្បីបន្តការអនុលោមតាម JCPOA និងអ្វីដែលសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងត្រូវការដើម្បីធ្វើបន្តទៀត និងអនុលោមតាម JCPOA ។
លោករំពឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិក អាចមានការយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ អំពីផែនទីបង្ហាញផ្លូវសម្រាប់វិធីដែលភាគីទាំងពីរទទួលបានការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមកជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរបន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងវីយែន។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ បានឲ្យដឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវតែដកទណ្ឌកម្មទាំងអស់ប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់ ក្នុងមួយជំហានប្រសិនបើខ្លួនស្វែងរកការចូលរួមកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឡើងវិញ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិនស៊ិនហួ។
គណៈកម្មការចម្រុះនៃផែនការសកម្មភាពរួម (JCPOA) ដែលគេស្គាល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ បានបន្តកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងវីយែន កាលពីថ្ងៃអង្គារដោយការដកទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់ និងវិធានការអនុវត្តនុយក្លេអ៊ែរនៅកំពូលនៃរបៀបវារៈ។
លោក Araqchi ដែលដឹកនាំគណៈប្រតិភូអ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងថា“ ពួកគេ (ជនជាតិអាមេរិក) បានចាកចេញពី JCPOA ហើយពួកគេ បានដាក់ទណ្ឌកម្ម ដូច្នេះជាក់ស្តែងប្រសិនបើពួកគេចង់វិលត្រឡប់មកវិញ ពួកគេនឹងត្រូវដកទណ្ឌកម្មទាំងនោះចេញទាំងអស់ក្នុងមួយជំហាន” ។
ទន្ទឹមនឹងនេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់សាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមលោក Araghchi បានប្រាប់កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការថាការដកទណ្ឌកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាជំហានដំបូង និងចាំបាច់បំផុត ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរឆ្នាំ២០១៥ មានភាពប្រសើរឡើងវិញ។
អ៊ីរ៉ង់ បានច្រានចោលម្តងហើយម្តងទៀតនូវផែនការជាជំហានៗ ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ ២០១៥ មានភាពប្រសើរឡើងវិញ ហើយបានស្នើ ឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ដកទណ្ឌកម្មទាំងអស់ ដែលខ្លួនបានដាក់លើអ៊ីរ៉ង់ ជាមុនដោយកត់សម្គាល់ថាអ៊ីរ៉ង់ នឹងវិលត្រឡប់ទៅរកការអនុវត្តន៍ពេញលេញតាមកិច្ចព្រមព្រៀង បន្ទាប់ពីបានផ្ទៀងផ្ទាត់ការដកទណ្ឌកម្មនេះរួច។
អ៊ីរ៉ង់ បានឈប់អនុវត្តជាបណ្តើរៗ នូវផ្នែកខ្លះនៃការប្តេជ្ញាចិត្ត JCPOA របស់ខ្លួន ចាប់ពីខែឧសភាឆ្នាំ២០១៩ មួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានបោះបង់ចោលកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកតោភាគី និងដាក់ទណ្ឌកម្មឡើងវិញលើអ៊ីរ៉ង់៕ដោយ ឈូក បូរ៉ា