ដាណឺម៉ាក ៖ យោងតាមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានឲ្យដឹងថា ជំងឺផ្តាសាយធម្មតា អាចប៉ាន់ស្មានមនុស្ស សម័យបុរាណរាប់ រយរាប់ពាន់ឆ្នាំ មកហើយ បន្ទាប់ពីអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានតាមដានDNA មនុស្សបុរាណ Neanderthals នេះបើយោងតាមការចេញ ផ្សាយពីគេហទំព័រ ឌៀលីម៉ែល ។
DNA ពីដាននៃអាដណូវីរ៉ុស C “adenovirus C” ដត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងធ្មេញ មានអាយុ ៣១,០០០ ឆ្នាំបង្ហាញថា កំហុសជាមេរោគមួយ ក្នុងចំណោមវីរុសជាច្រើន ជាប់ទាក់ទងនឹងជំងឺផ្តាសាយធម្មតា គឺចាស់ជាងមនុស្សសម័យទំនើប ។ តាមការពិតវាប្រហែល ជាធ្វើឲ្យ Neanderthals មានអារម្មណ៍ច្របូក ច្របល់ជាង ៧០០,០០០ ឆ្នាំមុន ។
ធ្មេញត្រូវបានរកឃើញនៅ Siberia កាលឆ្នាំ២០១៩ ត្រូវបានពិនិត្យដោយក្រុមអ្នកឯកទេស ខាងមីក្រូជីវសាស្រ្ត នៅសាកលវិទ្យាល័យ Copenhagen នៃប្រទេសដាណឺម៉ាកដែលបានរកឃើញថា មានអតិសុខុមទស្សន៍ នៃការបង្ករោគ របស់មនុស្សដ៏ល្បីឈ្មោះ ជាច្រើនរួមមានវីរុស adenovirus C និងវីរុស Herpes simplex-1 ។
យោងតាម New Scientist បានបញ្ជាក់ថា វាជាភស្ដុតាង ត្រូវបានគេស្គាល់ចាស់ជាងគេ នៃការបង្ករោគដោយវីរុស ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងមនុស្ស។ ភ័ស្តុតាងមុននៃវីរុស ដែលបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ លើមនុស្សបុរាណ Homo Sapien មានអាយុកាល ៧០០០ ឆ្នាំមកហើយ ។
យោងតាមអ្នកស្រាវជ្រាវ បានចេញផ្សាយការងារ របស់ពួកគេលើ គេហទំព័រ មិនត្រូវបានពិនិត្យឡើងវិញ ដោយ BioRXiv បានប្រៀបធៀបការ ប្រៀបធៀប នៃមេរោគបុរាណ នៃវីរុស adenovirus ទៅនឹងពូជទំនើប បានបង្ហាញថា បុព្វបុរសទូទៅរបស់ពួកគេបាន លេចចេញមកនៅចន្លោះ ៤៨៧,០០០ និង ៩៦៣,០០០ ឆ្នាំមុនជាមួយនឹងការប៉ាន់ស្មានល្អ បំផុតប្រហែល ៧០២,០០០ ឆ្នាំមុន ។
អ្នកស្រាវជ្រាវ Sofie Holtsmark Nielsen ជាអ្នកជំនាញខាងជីវវិទូ នៅសាកលវិទ្យាល័យ Copen hagen នៃប្រទេសដាណឺម៉ាកបានប្រាប់ New Scientist ថា វាជា វីរុសចំណាស់ជាងគេបំផុត នៅលើមនុស្ស ។ យោងតាមការសិក្សាឆ្នាំ ២០១៩ លើទិនានុប្បវត្តិធម្មជាតិ ថា វីរុសជំងឺរលាកថ្លើម ប្រភេទបេបានឆ្លងរាលដាល ដល់មនុស្សចាប់តាំងពីយ៉ាងហោច ណាស់យុគសំរិទ្ធ ដែលបានរកឃើញវីរុស អាយុ ៤.៥០០ ឆ្នាំនៅតែស្ថិតក្នុងប្រទេស ម៉ុងហ្គោលី។
ចំពោះការបង្ករោគ ដោយបាក់តេរីករណី ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ដំបូងបំផុត នៃជំងឺរបេងមានអាយុ កាលប្រហែល ១៧,០០០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ប៉ុន្តែវាជាសត្វខ្ទីងនៅ Wyoming ៕ដោយ៖លី ភីលីព