ហេតុអ្វី បានជាលោកខាងលិច បារម្ភតែចំពោះចិន ប៉ុន្តែមិនបារម្ភចំពោះអាមេរិក?

បរទេស៖ ថ្មីៗនេះ មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew បានចេញផ្សាយការស្ទង់មតិ ដ៏ទូលំទូលាយមួយ របស់ប្រទេសចំនួន ២៤ ទាក់ទងនឹងមតិ របស់ពួកគេ ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ។ ការស្ទង់មតិទាំងនេះ គឺជាការអនុវត្តជាប្រចាំ ហើយល្អសម្រាប់ការ ត្រួតពិនិត្យការផ្លាស់ប្តូរ មតិសាធារណៈទាក់ទង នឹងការប្រកួតប្រជែង ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ រវាងប្រទេសទាំងពីរ។

យោងតាមសារព័ត៌មាន RT ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ បានឱ្យដឹងថា ជាការពិតណាស់ គម្លាតនៃប្រទេសដែលបានស្ទង់មតិគឺតូចចង្អៀត ដោយស្ទើរតែទាំងអស់ ស្ថិតនៅក្នុងទ្វីបអឺរ៉ុប ឬសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក លើកលែងតែប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា កេនយ៉ា អាហ្រ្វិកខាងត្បូង និងប្រទេសមួយចំនួន នៅអាមេរិកឡាទីន ។

ជាធម្មតា ក្រៅពីប្រទេសមួយចំនួនចុងក្រោយ ជម្រើស នៃបណ្តាប្រទេសបែបនេះ ត្រឡប់ទស្សនៈអវិជ្ជមានភាគច្រើន ចំពោះប្រទេសចិន និងបែរជាយល់ឃើញ ជាវិជ្ជមានទៅលើសហរដ្ឋអាមេរិក មិនមែនយ៉ាងហោចណាស់ ដោយសារតែប្រតិបត្តិការ ឥទ្ធិពលផ្ទាល់ របស់អាមេរិកលើ ប្រទេសទាំងនោះ នោះទេ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការស្ទង់មតិពិសេសនេះបានចូល ជ្រៅលើសពីការគ្រាន់តែ ‘អនុម័ត ឬក៏មិនយល់ព្រម’ ហើយបានស្វែងរកប្រធានបទដូចជា តើអ្នកណាត្រូវបានគេយល់ថា ជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុត របស់ពិភពលោក អ្នកដែលមានយោធាខ្លាំងជាងគេ និងអ្នកណាដែលមានទំនិញ បច្ចេកវិទ្យាល្អបំផុត ។

នៅទីនេះ លទ្ធផលមិនមានភាពច្បាស់លាស់ ដូចអ្វីដែលគេអាចស្មាននោះទេ ដោយមានសំណួរជាច្រើនដែលបណ្តាលឱ្យមានតុល្យភាព ឬសូម្បីតែដាក់ ឱ្យប្រទេសចិននាំមុខ ។ ខណៈដែលការស្ទង់មតិបង្ហាញថា តាមធម្មជាតិ ប្រជាជាតិលោកខាងលិច មិនយល់ព្រម ចំពោះប្រទេសចិន ក្នុងន័យមនោគមវិជ្ជា ឬនយោបាយ វាបង្ហាញ ពីរបៀប ដែលការយល់ឃើញអំពីអំណាច និងឥទ្ធិពលពិភពលោក របស់ចិនកំពុងកើនឡើងតាមរបៀប ដែលបង្កឱ្យមានការភ័យបារម្ភ ដល់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ។

បណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិច ជាច្រើនមើលឃើញកាន់តែខ្លាំងឡើងថា ប្រទេសចិនជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យាធំជាងសហរដ្ឋអាមេរិកខ្លួនឯង ហើយជិតស្មើភាពគ្នាលើលក្ខខណ្ឌយោធា ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមមួយ សម្រាប់ប្រទេសចិន ដែលត្រូវបានគូសបញ្ជាក់យ៉ាង គួរឱ្យកត់សម្គាល់ដោយការ ស្ទង់មតិនោះគឺថា ចិនគឺបន្តតាមពីក្រោយសហរដ្ឋអាមេរិក លើអំណាចទន់ និងឥទ្ធិពលវប្បធម៌។

សហរដ្ឋអាមេរិក បន្តទទួលបានប្រជាប្រិយភាពជាសកលធំ ជាងប្រទេសចិន រួមទាំងប្រទេសដែលអំណោយផលដល់ប្រទេសចិន ព្រោះវាកាន់កាប់ផ្តាច់មុខលើទិដ្ឋភាពវប្បធម៌ និងព័ត៌មានពិភពលោក។

នៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់ នៅទូទាំងពិភពលោក មិនថាមានទិសដៅនយោបាយ បែបណានោះទេ វាគឺជាការពិតនៃជីវិត ដែលភាសាអង់គ្លេសគឺ ជាភាសាទីពីរ ដែលត្រូវរៀន ប្រសិនបើវាមិនមែនជាភាសាជាតិផ្លូវការ ។ តាមរយៈខ្សែភាពយន្តហូលីវូដ ទូរទស្សន៍ និងតន្ត្រី សហរដ្ឋអាមេរិកមាន អំណាចវប្បធម៌ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ហើយដោយមិនលាក់បាំងធម្មជាតិរបស់ខ្លួនថា ជារបបមូលធននិយមដ៏ឃោរឃៅដែលមានប្រវត្តិនៃអំពើហិង្សា ការរើសអើងជាតិសាសន៍ និងការធ្វើឱ្យក្តៅគគុកបានគ្រប់គ្រង ដើម្បីបង្ហាញខ្លួនវាជាចំណុចកំពូល នៃសេចក្តីប្រាថ្នា និងសមិទ្ធិផលរបស់មនុស្ស ហើយនៅក្នុងពាក្យផ្សេងទៀតគឺ ‘ក្តីស្រមៃរបស់អាមេរិក’ ។

ដោយសារតែនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក អាចបកប្រែអំណាចវប្បធម៌ទៅជាអំណាច នៃការនិយាយ ឬថ្លែងសុន្ទរកថា ដោយប្រើទិដ្ឋភាពប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដែលខ្លួនគ្រប់គ្រងដើម្បីនាំចេញមនោគមវិជ្ជារបស់ខ្លួន និងលើកកម្ពស់គោលបំណងនយោបាយ និងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន។

ចំណែកប្រទេសចិន ជាប្រទេស ដែលទើបតែឡើងឋានៈជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ និងមានរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយនៃរដ្ឋកុម្មុយនិស្ត ដែលរឹតត្បិតការបញ្ចេញ មតិវប្បធម៌ កាន់តែខ្លាំងឡើង មិនមានសមត្ថភាពនេះ ហើយបន្តតស៊ូដើម្បីផ្សព្វផ្សាយការនិទានរឿង របស់ខ្លួននៅក្រៅប្រទេស សូម្បីតែក្នុងបណ្តាប្រទេស ដែលមានគំនិត អំណោយ ផល ចំពោះខ្លួនក៏ដោយ។ នេះត្រូវបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងផ្នែក នៃការស្ទង់មតិដែលសួរថា តើប្រទេសណា ដែលមានវប្បធម៌ និងការកម្សាន្តល្អបំផុត ដោយមានមតិគាំទ្រយ៉ាងច្រើន លើសលប់ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក ៕
ប្រែសម្រួលៈ ណៃ តុលា