អាមេរិក៖អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រភ័យខ្លាច ផែនដី អាចនឹងកន្លងផុតទៅដោយ គ្មានការវិលត្រឡប់ជាមួយនឹងការប្រែប្រួល អាកាសធាតុ ចំពេលមានការអះអាងថា យើងបានឆ្លងកាត់ចំណុចសំខាន់នៃការការពារ បរិស្ថានជាច្រើនសប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានឃើញ រលកកម្ដៅនេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពី គេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
អ្នកស្រាវជ្រាវបានចេញផ្សាយ ការសិក្សាថ្មីមួយដែលបានធ្វើការអាប់ដេត ពីការរកឃើញចេញផ្សាយលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ២០១៩ បង្ហាញពីសញ្ញាសំខាន់ចំនួន ១៦ នៃភពផែនដីទាំង ៣១ ដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ មើលរួមទាំងការប្រមូលផ្តុំឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ការធ្វើឲ្យអាស៊ីតនៃមហាសមុទ្រ និងសត្វពាហនៈ ដែលមានពន្លឺព្រះអាទិត្យ បានបង្កើតកំណត់ត្រាថ្មី។
នេះកើតឡើងទោះបីជាការធ្លាក់ចុះនៅឆ្នាំ ២០២០ ជាលទ្ធផលនៃជំងឺរាតត្បាតក៏ដោយ។ អ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យ Oregon State និងអ្នកដឹកនាំការស្រាវជ្រាវ លោក William Ripple នៅសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា មានភស្តុតាងកាន់តែច្រើនឡើងៗដែលយើងកំពុងខិតជិត ឬបានឈានដល់ចំណុចកំពូលទាក់ទង នឹងផ្នែកសំខាន់ៗនៃប្រព័ន្ធផែនដីរួម ទាំងថ្មប៉ប្រះទឹកផ្កាថ្ម ទឹកក្តៅ ព្រៃអាម៉ាហ្សូន និងផ្ទាំងទឹកកក Greenland និងអង់តាក់ទិកខាងលិច។
លោក Ripple និងអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់លោក ឈ្មោះ Christopher Wolf និយាយថា ការបន្តធ្លាក់ចុះនៃសូចនាករ ភាគច្រើនឆ្លុះបញ្ចាំងពីផលវិបាកនៃអាជីវកម្មមិនឈប់ឈរ ដូចធម្មតាដោយលើកឡើងពីការកើនឡើងនៃគ្រោះមហន្តរាយទាក់ទងនឹង អាកាសធាតុចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ រួមទាំងទឹកជំនន់រលកកម្ដៅ ព្យុះមិនធម្មតា និងភ្លើងឆេះព្រៃ។
ឯកសារឆ្នាំ ២០១៩ ឥឡូវនេះត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ដោយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រចំនួន ១៤.០០០ នាក់មកពី ១៥៨ ប្រទេសកើនឡើងពី ១១.០០០ និង ១៥៣ ប្រទេសនៅពេលវាត្រូវបាន ចេញផ្សាយលើកដំបូង។ កាលពីខែមុនអង្គការណាសា បាននិយាយថា អត្រាការបំពុលបរិយាកាសនៅលើពិភពលោកបានធ្លាក់ចុះ ១៥ ភាគរយដោយសារការ បិទប្រទេស ដោយសារមេរោគ COVID-19 អ្នកប្រើប្រាស់កាត់បន្ថយការដើរដោយកាបូនហើយប្រជាជននៅជុំវិញ ពិភពលោក កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ឥន្ធនៈហ្វូស៊ីល៕ ដោយ៖លី ភីលីព
