ម៉ិកស៊ិក៖ អ្នកបុរាណវត្ថុវិទូបានជឿជាក់ថា កំណប់ទ្រព្យសម្បតិ្តនៃគ្រឿងបូជា Aztec រួមទាំងត្រីផ្កាយ សត្វចាហ្គួដែលស្លៀកពាក់ដូចអ្នកចម្បាំង និងឥន្ទ្រីយញ្ញបូជា ត្រូវបានរកឃើញនៅទីក្រុងម៉ិកស៊ិក ហើយអាចនាំទៅដល់ផ្នូរ របស់ព្រះចៅអធិរាជបានបាត់បង់ ជាយូរមកហើយនៅប្រទេសម៉ិកស៊ិក នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
ឃ្លាំងផ្ទុកទិន្នន័យរួមមាន ចាហួយបូជាស្លៀកពាក់ជា អ្នកចម្បាំងកាន់ឥន្ទ្រីយញ្ញបូជា ព្រមទាំងត្រីផ្កាយ និងមែកផ្កាថ្មរាប់រយ ដោយអ្នកបុរាណវត្ថុវិទូជឿថា ត្រូវបានដាក់ដោយបូជាចារ្យជាង ៥២០ឆ្នាំមុន។ វត្ថុទាំងនេះត្រូវបានផ្សាភ្ជាប់ក្នុងប្រអប់ថ្ម ហើយអ្នកជំនាញជឿថា ពួកគេត្រូវបានបូជាជាតង្វាយ ដល់ព្រះចៅអធិរាជ Ahuitzotl គ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ ១៤៨៦ ដល់ឆ្នាំ ១៥០២ ។ ពួកគេក៏បានប្រទះឃើញប៉ោង ដ៏អាថ៌កំបាំងមួយនៅចំកណ្តាលប្រអប់មួយ ដោយបង្ហាញពីវត្ថុរឹងនៅខាងក្រោម អាចជាអដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះចៅអធិរាជ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Leonardo Lopez Lujan ជាអ្នកដឹកនាំបុរាណវត្ថុវិទូបាននិយាយថា យើងកំពុងរំពឹងថា នឹងមានការរកឃើញដ៏អស្ចារ្យ។ ទីតាំងនេះមានទីតាំងនៅអ្វីដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជា Templo Mayor ជាប្រាសាទសំខាន់របស់ ជនជាតិដើមភាគតិច Aztec នៅទីក្រុង Tenochtitlan របស់ពួកគេ។ កាលបរិច្ឆេទពិតប្រាកដដែល Aztecs ឬម៉ិកស៊ិកបានបង្កើត Tenochtitlan គឺមិនច្បាស់លាស់ទេ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានគេគិតថា មានប្រហែលឆ្នាំ ១៣២៥ នៃគ.ស ហើយ Templo Mayor ត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងពេលតែមួយ។
វាត្រូវបានសាងសង់ឡើងវិញចំនួន៦ដង ដើម្បីរម្លឹកដល់រជ្ជកាលរបស់អធិរាជ Aztec ផ្សេងៗ ប៉ុន្តែមានប្រាសាទ២ នៅតែឧទ្ទិសដល់ព្រះ២គឺ Tlaloc ព្រះនៃភ្លៀង និងHuitzilopochtli ជាព្រះនៃសង្រ្គាម។ ប្រាសាទសំខាន់មានកម្ពស់ខ្ពស់ដូចអគារ ១៥ជាន់មុនពេលវាត្រូវបានបំផ្លាញ បន្ទាប់ពីការប្រឆាំងអេស្ប៉ាញនៅឆ្នាំ ១៥២១ នៃប្រទេសម៉ិកស៊ិក ហើយពួកគេបានប្រើថ្ម ដើម្បីសាងសង់វិហារកាតូលិក Metropolitan ។
ជាច្រើនទស្សវត្សបន្ទាប់ពីការសញ្ជ័យ អ្នកស្រាវជ្រាវបានរៀបរាប់លម្អិត អំពីពិធីបញ្ចុះសពរបស់ស្តេច Aztec ៣អង្គដែលជាបងប្អូនទាំងអស់ បានគ្រប់គ្រងពីឆ្នាំ១៤៦៩ ដល់ឆ្នាំ១៥០២។ យោងតាមគណនីទាំងនេះថា អដ្ឋិធាតុបូជាសពរបស់មេដឹកនាំ ត្រូវបានតម្កល់ដោយតង្វាយដ៏ប្រណិត និងដួងចិត្តរបស់ទាសករ ដែលបានបូជានៅក្នុង ឬនៅជិតវេទិការាងជារង្វង់ ៕
ដោយ៖ លី ភីលីព