អ៊ីស្រាអែល ៖ យោងតាមការស្រាវជ្រាវ ដែលត្រូវបានចុះផ្សាយ កាលពីពេលថ្មីៗនេះបានឲ្យដឹងថា អ្នកបុរាណវិទូ បានរកឃើញ ក្បាលព្រួញមួយ ធ្វើពីឆ្អឹងនៅក្បែរទីក្រុង Gath របស់ប្រទេស អ៊ីស្រាអែល សម័យបុរាណ ដែលជាកន្លែងទុកព្រះគម្ពីរ នៃ Goliath នេះបើយោងតាមការចេញ ផ្សាយពីគេហទំព័រ ឌៀលីម៉ែល ។
ការស្រាវជ្រាវត្រូវបាន ចេញផ្សាយនេះ អ្នកបុរាណវិទ្យាបានកត់សម្គាល់ថា ក្បាលព្រួញ ត្រូវបានរកឃើញដំបូងនៅឆ្នាំ ២០១៩ ហើយទំនងជាឆ្អឹងបាតដៃ ឬបាតជើង។ វាត្រូវបានគេជឿជាក់ថា ក្បាលព្រួញអាយុជិត ៣០០០ ឆ្នាំត្រូវបានប្រើ ដោយអ្នកការពារទីក្រុង ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បាននិយាយថា ពួកគេមិនអាចបដិសេធ នូវលទ្ធភាព ដែលវាជាកម្មសិទ្ធិ របស់អ្នកវាយប្រហារ Aramaean នោះទេ ។
អ្នកស្រាវជ្រាវបានសរសេរថា ឆ្អឹងទាំងនេះត្រូវបានជ្រើសរើស ជាពិសេសសម្រាប់ការងារ ដែលមានទំហំធំពីចំណុច ជាច្រើនអាចធ្វើបាន និងស្រទាប់ក្រាស់ នៃឆ្អឹងត្រូវបានកាត់តាមប្រវែងឆ្អឹង គឺអ័ក្សបណ្តោយរបស់វា នេះធ្វើឲ្យវត្ថុបុរាណ មានភាពរឹងមាំ និងមានសមត្ថភាព ទប់ទល់បាន ។ វាអាចទៅរួចសមា្រប់ក្បាលព្រួញ ត្រូវបានផលិតនៅសាលប្រជុំ មានចម្ងាយ ប្រហែល៣០០ម៉ែត្រ ពីកន្លែងដែលក្បាលព្រួញ ត្រូវបានរកឃើញនៅទីក្រុង Gath បុរាណ ។
នៅក្នុងសាលប្រជុំ អ្នកបុរាណវិទូបានរកឃើញឆ្អឹងខុសគ្នា មួយចំនួនដែលកើតចេញពីធាតុគ្រោងឆ្អឹង២ (ផ្នែកខាងក្រោម នៃអវយវៈនិងដៃជើង) ពីគោ និងក្របីក្នុងស្រុក ។ យោងតាមអ្នកជំនាញ បានឲ្យដឹងថា ក្បាលព្រួញទំនងជាត្រូវបានគេប្រើ នៅក្នុងសមរភូមិ ព្រោះចំណុចត្រូវ បានបែកហើយវាមាន ការបាក់ឆ្អឹងនៃផលប៉ះពាល់នៅចុងក្បាលព្រួញ ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បន្ថែមថា គ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ នៃចំណុច Tell eṣ-Ṣafi / Gath មានវត្តមាន ទោះយ៉ាងណាការវិភាគមី ក្រូរបស់វត្ថុ ចម្លងលំនាំខូចខាត រកឃើញដោយ Knecht ជាមួយនឹងការបាក់ឆ្អឹង នៃផលប៉ះពាល់យ៉ាងច្បាស់ (ឧទាហរណ៍ស្នាមក្រញាំ) នៅលើចុងក្បាលព្រួញTell eṣ-Ṣafi/Gath៕ដោយ៖លី ភីលីព
