អាមេរិក ៖ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមួយ ក្រុមបានដាក់ញត្តិ សេវា កម្មត្រី និងសត្វព្រៃរបស់អាមេរិក ដើម្បីផ្តល់ជាថ្មីនូវយានយក្ស ទៅអាមេរិកក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងមួយ ដែលពួកគេពណ៌នាថា កំពុងធ្វើអ្វីដែលខុស ទៅនឹងសត្វឆ្មាដ៏អស្ចារ្យ របស់អាមេរិក នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល ។
ឆ្មាអាមេរិក Jaguars រស់នៅលើភ្នំភាគកណ្តាល នៃរដ្ឋអារីហ្សូណានិងញូម៉ិកស៊ិកូ អស់រយៈពេលរាប់រយឆ្នាំ ប៉ុន្តែមនុស្សបាន តាមប្រមាញ់សត្វ នេះទៅរកការផុត ពូជក្នុងស្រុក នៅពាក់កណ្តាល សតវត្សរ៍ទី ២០ ។ ការចេញផ្សាយដោយអ្នកជីវវិទូ អភិរក្សចំនួន ១៦ នាក់ បានលើកឡើងថា តំបន់មួយដែលលាតសន្ធឹង ទូទាំងរដ្ឋនឹងរួមបញ្ចូលទាំង ២ លានហិចតា ដែលសមស្របសម្រាប់ ឆ្មាអាមេរិក Jaguars ៩០ ទៅ ១៥០ ក្បាល ។
លោក Eric Sanderson អ្នកជំនាញផ្នែកអភិរក្សបរិស្ថានជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការ WCS និងជាអ្នកនិពន្ធ សៀវភៅនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា សត្វឆ្មា Jaguars រស់នៅលើភ្នំទាំងនេះ តាំងពីយូរណាស់មកហើយ ។ ប្រសិនបើសហការគ្នាការបង្កើតឡើងវិញ អាចបង្កើនសេដ្ឋកិច្ច នៃតំបន់នេះ និងបរិស្ថានវិទ្យា នៃផ្នែក ឆ្មា Jaguars នេះ។ Jaguars ត្រូវបានចុះបញ្ជីថា ជាប្រភេទជិតផុតពូជនៅអាមេរិក ក៏ដូចជាម៉ិកស៊ិក ។
មានតែសត្វឈ្មោលពេញវ័យ៧ក្បាល ប៉ុណ្ណោះ ត្រូវបានគេប្រទះឃើញនៅ ក្នុងព្រៃចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៦ ហើយសត្វញីចុងក្រោយត្រូវបានសម្លាប់នៅឆ្នាំ ១៩៦៣ ដោយអ្នកប្រមាញ់ម្នាក់ នៅអារីហ្សូណានៅជិត បឹង Big នៅលើភ្នំ White ។
មុនពេលសត្វទំាងនេះ ធ្វើអាណានិគម បានបន្តដំណើរ ទៅកាន់ពិភពថ្មីនៃទឹកដីកាហ្សាក់ពីរដ្ឋ កាលីហ្វ័រញ៉ា រហូតដល់រដ្ឋ Texas ។ របាយការណ៍និយាយថា ឆ្មាចុងក្រោយនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ត្រូវបានសម្លាប់នៅលើ Mt. San Jacinto នៅតំបន់មាត់ទន្លេជួន កាលក្នុងទសវត្សឆ្នាំ ១៨៦០៕ ដោយ៖លី ភីលីព
