ម៉ូស្គូ ៖ ឯកសារដែលបានប្រកាស ដោយទីភ្នាក់ងារ សារព័ត៌មានក្យូដូ បានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា សហភាពសូវៀត បានព្យាយាមដោះស្រាយ ជម្លោះទឹកដីជាមួយប្រទេសជប៉ុន ក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដោយប្រគល់កោះចំនួនពីរ ក្នុងចំណោមកោះមានជម្លោះចំនួនពីរ ចេញពីកោះហុកកៃដូ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងចិន – ជប៉ុន ។
នេះជាលើកទីមួយហើយ ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ភាពកក់ក្តៅរបស់សហភាពសូវៀត អំពីការធ្វើឱ្យប្រក្រតីនូវទំនាក់ទំនងការទូត រវាងចិន និងជប៉ុន បានជំរុញឱ្យទីក្រុងមូស្គូ ស្វែងរកដំណោះស្រាយជម្លោះទឹកដី ជាមួយតូក្យូ ហើយដូច្នេះការបញ្ចប់ សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពក្រោយ សង្គ្រាមជប៉ុន និងរុស្ស៊ី។
ឯកសារដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ ជាស៊េរី រួមទាំងសេចក្តីព្រាង សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពមួយ ត្រូវបានគូរឡើង នៅពេលការិយាល័យនយោបាយ នៃគណៈកម្មាធិការកណ្តាល នៃគណបក្សកុម្មុយនិស្ត សហភាពសូវៀត បានពិភាក្សាអំពីវិធានការ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង នូវទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជប៉ុន នៅថ្ងៃទី០៣ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧២ ។
ទោះយ៉ាងណាជប៉ុន និង សហភាពសូវៀត មិនបានឈានដល់ការសម្រុះសម្រួលគ្នា ដោយសារតែការទទូច របស់ទីក្រុងតូក្យូ ក្នុងការវិលត្រឡប់ នៃកោះទាំងបួនរបស់ខ្លួន ។
ប៉ុន្ដែសេចក្តីព្រាងសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព មិនត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីលោក Kakuei Tanaka ទៅកាន់ទីក្រុងម៉ូស្គូ នៅខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៣ នោះទេ។
ជម្លោះរាប់សិបឆ្នាំនៅលើកោះ ដែលមានឈ្មោះថា ដែនដីភាគខាងជើង នៅប្រទេសជប៉ុន និងភាគខាងត្បូងឃឺរីនៅរុស្ស៊ី បានរារាំងប្រទេសទាំងពីរ មិនឱ្យចុះហត្ថលេខាលើ សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ។
សេចក្តីប្រកាសរួមជប៉ុន – សូវៀត ឆ្នាំ១៩៥៦ ដែលប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន បានអះអាងដដែលៗ នៅតែមានសុពលភាព ដោយលើកឡើងថា ប្រទេសរុស្ស៊ី នឹងប្រគល់កោះ Shikotan និងក្រុមកោះ Habomai បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សន្ធិសញ្ញា សន្តិភាព ជាមួយជប៉ុន ៕
ដោយ ឈូក បូរ៉ា
