បរទេស ៖ AidData ដែលមានមូលដ្ឋាន នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃពុធ នៅក្នុងកំណែចុងក្រោយ របស់ខ្លួននៃ Global Chinese Official Finance Dataset ថា បំណុលចិន ដែលមានចំនួន ៣៨៥ ពាន់លានដុល្លារដល់ប្រទេសដទៃទៀត ត្រូវបានលាក់បាំង ពីធនាគារពិភពលោក និង មូលនិធិរូបិយបណ្ឌអន្តរជាតិ ឬ IMF ដោយសារវិធី នៃការរៀបចំ រចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចី ។ របាយការណ៍នេះ ក៏បានចោទប្រកាន់ផងដែរថា ផ្នែកសំខាន់មួយ នៃហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍ របស់ចិននៅក្នុងប្រទេស ប៉ាគីស្ថាន ត្រូវបានផ្សំឡើងដោយប្រាក់កម្ចី មានការប្រាក់ខ្ពស់។
យោងតាមសារព័ត៌មាន Nikkei Asia ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ បានឱ្យដឹងថា របាយការណ៍ AidData អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំង បានធ្វើឱ្យហិរញ្ញវត្ថុអភិវឌ្ឍន៍ក្រៅ ប្រទេសរបស់ខ្លួនមិនមានតម្លាភាព ។ បើតាមរបាយការណ៍ គឺថា ប្រទេសចិនបានរាយការណ៍ អំពីបំណុលរបស់ខ្លួន ជាប្រព័ន្ធ (តិចជាងចំនួនរកបាន) ដល់ប្រព័ន្ធរាយការណ៍ បំណុលរបស់ធនាគារ ពិភពលោក តាមរយៈការ ផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជន នៅក្នុងប្រទេស ដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ដោយប្រើប្រាស់មធ្យោបាយ គោលបំណងពិសេស (SPVs) ជាជាងទៅស្ថាប័នរដ្ឋ ។
នេះបានបង្កការលំបាក ដល់កូនបំណុល និងអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីពហុភាគី ក្នុងការវាយតម្លៃ ថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍ នៃការចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើម ខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ ។ វាក៏បង្កើនលទ្ធភាពឱ្យកូនបំណុលធ្លាក់ ក្នុងអន្ទាក់បំណុល ដោយមានវិធីតែមួយគត់ ដើម្បីងើបឡើងវិញដោយលក់ទ្រព្យ សម្បត្តិសំខាន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយទៅឱ្យចិន ។
របាយការណ៍បន្តទៀតថា ដោយសារតែបំណុល របស់ប្រទេសចិនក្រោមបដា នៃគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែ ក្រវាត់និងផ្លូវ ឥឡូវនេះ គឺមានប្រទេសចំនួន ៤២ ហើយ ដែលមានកម្រិតបំណុលសាធារណៈ ចំពោះប្រទេសចិន លើសពី ១០% នៃផលិតផល ក្នុងស្រុកសរុប ។ ឧទាហរណ៍ គម្រោងផ្លូវដែកចិន-ឡាវ ដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដោយធនាគារចិន China Exim ដែលមានតម្លៃ ៥,៩ ពាន់លានដុល្លារ ស្មើនឹងប្រហែល មួយភាគបីនៃផលិតផល ក្នុងស្រុកសរុបរបស់ឡាវ ត្រូវបានផ្តល់មូលនិធិទាំងស្រុង ដោយបំណុលលាក់កំបាំង ។
លោក Bradley C. Parks នាយកប្រតិបត្តិនៃ AidData នៅមហាវិទ្យាល័យ William and Mary បាននិយាយថា ធនាគារពិភពលោក និង IMF បានដឹងអំពីបញ្ហានេះរួចហើយ ។ លោកបានប្រាប់ Nikkei Asia ថា របាយការណ៍ថ្មីនេះ បានកំណត់ទំហំនៃបញ្ហា។
លោក Bradley C. Parks ដែលជាសហអ្នកនិពន្ធម្នាក់ នៃរបាយការណ៍នេះផងដែរ បាននិយាយថា « យើងប៉ាន់ប្រមាណថា រដ្ឋាភិបាលជាមធ្យម កំពុងរាយការណ៍អំពីកាតព្វកិច្ចសង ជាក់ស្តែង និងសក្តានុពលសងបំណុល របស់ខ្លួនចំពោះប្រទេសចិន ដោយចំនួនដែលស្មើនឹង ៥,៨% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប របស់ខ្លួន ផ្អែកលើការប៉ាន់ប្រមាណ ដែលមិនបានរាយការណ៍ជាលក្ខណៈបុគ្គល សម្រាប់ ១៦៥ ប្រទេស»។
របាយការណ៍នេះក៏បង្ហាញ ឱ្យឃើញនូវការចាប់អារម្មណ៍ខ្លះផងដែរអំពីហិរញ្ញប្បទាន អភិវឌ្ឍន៍របស់ចិន នៅប៉ាគីស្ថាន នៅក្នុងបរិបទនៃច្រករបៀង សេដ្ឋកិច្ចចិន-ប៉ាគីស្ថាន (CPEC) ដែលជាផ្នែកមួយ នៃខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ ចំនួន ៥០ ពាន់លានដុល្លារ ។
យោងតាមរបាយការណ៍ នៅចន្លោះឆ្នាំ ២០០០ និង ២០១៧ ប្រទេសចិនបានធ្វើការប្តេជ្ញាចិត្ត សរុបដែលមានតម្លៃ ៣៤.៣ ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍ នៅប៉ាគីស្ថានក្នុងនោះយ៉ាង ហោចណាស់ ២៧,៨ ពាន់លានដុល្លារ គឺជាប្រាក់កម្ចីពាណិជ្ជកម្មផ្លូវការ ដែលមានសម្បទានមានកំណត់ ។
របាយការណ៍នេះក៏និយាយផងដែរថា ប្រាក់កម្ចីរបស់ចិនទៅឱ្យប៉ាគីស្ថាន មានតម្លៃថ្លៃ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រាក់កម្ចី ដែលផ្តល់ ដោយគណៈកម្មាធិការ ជំនួយអភិវឌ្ឍ៍របស់អង្គការអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និង អង្គការសម្រាប់កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ សេដ្ឋកិច្ច (OECD-DAC) និងម្ចាស់បំណុលពហុភាគី ដល់ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ។ ប្រាក់កម្ចីចិនជាមធ្យមដល់ប្រទេស ប៉ាគីស្ថាន មានអត្រាការប្រាក់ ៣,៧៦% រយៈពេលកាលកំណត់ ១៣,២ ឆ្នាំ និងរយៈពេលអនុគ្រោះ ៤,៣ ឆ្នាំ ។
Ammar Malik អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់របស់ AidData ដែលដឹកនាំកម្មវិធីលំហូររបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានរាយការណ៍ បានប្រាប់ Nikkei គឺថា ជាចំណុច នៃការប្រៀបធៀបមួយ គឺប្រាក់កម្ចីធម្មតាពីអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចី OECD-DAC ដូចជា ប្រទេសអាល្លឺម៉ ង់បារាំង ឬជប៉ុន មានអត្រាការប្រាក់ ១.១% និងរយៈពេលសងត្រលប់ ២៨ ឆ្នាំ ដែលមានលក្ខណៈសប្បុរសជាង អ្វីដែលចិនបានផ្តល់ជូនរដ្ឋាភិបាល ទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាដ។
ថ្វីបើថ្លៃដើមខ្ពស់ក៏ដោយ ក៏ប្រទេសដែលមានចំណូល មធ្យមកម្រិតទាប ដូចជាប៉ាគីស្ថានទទួល យកប្រាក់កម្ចីដែលផ្តល់ដោយចិន ដល់អង្គភាពឯកជននៅក្នុង ប្រទេសរបស់ពួកគេ ។ អ្នកជំនាញជឿជាក់ថា ប្រទេសទាំងនេះទទួលយក ប្រាក់កម្ចីព្រោះពួកគេមិនបង្ហាញនៅក្នុងតារាង តុល្យការរបស់ពួកគេ។
លោក Parks បន្តថា «ការខ្ចីប្រាក់តាមរយៈមធ្យោបាយ ដែលមានគោលបំណងពិសេស និងការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នា ក្រោមការរៀបចំ តារាងតុល្យការ ផ្តល់នូវវិធីមួយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល ដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបឬមធ្យម ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការ អនុវត្តគម្រោងហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈធំ ៗ ដោយមិនខាតក្នុងការកំណត់បំណុល» ។
ខណៈដែលរបាយ ការណ៍របស់ AidData ត្រូវបានផ្អែកលើ ទិន្នន័យដែលអាចរកបានរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៧ អ្នកជំនាញជឿជាក់ថា មិនមានការផ្លាស់ ប្តូរធំដុំណា មួយក្នុងការកំណត់ប្រាក់កម្ចី ពីស្ថាប័នសាធារណៈនៅក្នុងប្រទេសចិ នឡើយ ។ លោក Parks បន្ថែមថា « ធនាគាររដ្ឋរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង បានផ្តល់អាទិភាពជាប់លាប់ ចំពោះគម្រោង ដែលរកប្រាក់ចំណេញ គម្រោងបង្កើត ប្រាក់ចំណូល ហើយធនាគារដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋចិន កំពុងផ្តល់ទិន្នផលអតិបរមាជំនួសរដ្ឋ» ។
ទោះបីជាមានការចេញផ្សាយ របាយការណ៍នេះក៏ដោយ ក៏លំនាំហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍ចិននៅប៉ាគីស្ថានទំនងជាមិនផ្លាស់ប្តូរនោះទេ។
មន្រ្តីម្នាក់ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគម្រោង CPEC នៅប៉ាគីស្ថានបានប្រាប់ Nikkei ក្នុងលក្ខខណ្ឌអនាមិកថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ JCC (គណៈកម្មាធិការ សហប្រតិបត្តិការរួម ) លើកទី ១០ របស់ CPEC (សប្តាហ៍មុន) ប៉ាគីស្ថានបាន សម្រេចចិត្តប្រឆាំង នឹងការចរចា ឡើងវិញ អំពីលក្ខខណ្ឌនៃគម្រោង ថាមពលដែលមានតម្លៃ ១៥ ពាន់លានដុល្លារ ដែលដំបូងត្រូវបាន ចាត់ទុកថាមានតម្លៃថ្លៃ ព្រោះប៉ាគីស្ថានត្រូវការហិរញ្ញវត្ថុ ពីប្រទេសចិន។
មន្ត្រីរូបនេះបានបន្ថែមថា ប៉ាគីស្ថាននឹងបន្តពឹង ផ្អែកលើរដ្ឋាភិបាល ទីក្រុងប៉េកាំងសម្រាប់ការផ្តល់ ហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍ ទោះបីជាលក្ខខណ្ឌ របស់វាមិនមានសម្បទាន ក៏ដោយ ព្រោះ ប្រទេស G-7 និងម្ចាស់បំណុលដទៃទៀត មិនមានចិត្តសប្បុរសឡើយ នៅពេលនិយាយអំពីការ គាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដល់ប៉ាគីស្ថាន ។
លោក Jeremy Garlick សហការីនៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៅសាកលវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច Prague បាននិយាយថាប្រទេសប៉ាគីស្ថានខ្វះខាតសាច់ប្រាក់ និងស្វែងរកការវិនិយោគ ជាច្រើនទសវត្សមកហើយ ។ លោកបានប្រាប់ Nikkei ថា“ ប្រាក់កម្ចីរបស់ចិនមានតម្លៃថ្លៃជាង ប៉ុន្តែប៉ាគីស្ថានបានស្វែង រកពួកគេយ៉ាងសកម្ម ៕
