អាមេរិក ៖ ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ភពព្រះអង្គារ បានផ្លាស់ប្តូរនៅចន្លោះពេលស្ងួត រយៈពេលយូរ និងយុគសម័យសើមមុន ពេលស្ងួតទាំងស្រុងរហូត ដល់ពិភពលោកជិតបាត់បង់ទៅហើយ ដែលយើង ឃើញសព្វថ្ងៃនេះប្រហែលជា ៣ ពាន់លានឆ្នាំមុន នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយ ពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល ។
ទិន្នន័យបានប្រមូល ដោយយានអវកាស ណាសា Curiosity នៅលើភពព្រះអង្គារ តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ ត្រូវបានប្រើ ដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ មកពីវិទ្យាស្ថាន ស្រាវជ្រាវផ្នែកតារាសាស្ត្រ និងភព ផែនដី ។ Cur iosity កំពុងស្វែងរកមូលដ្ឋាននៃ Aeolis Mons ជាភ្នំមួយមាន កម្ពស់រាប់ សិបម៉ាយល៍ នៅចំកណ្តាល នៃរណ្តៅភ្នំ Gale ហើយអ្នកស្រាវជ្រាវ បានប្រើកែវយឹតលើយាន ដើម្បីធ្វើការសង្កេតលម្អិត នៃស្ថានភាពចោតនៅចម្ងាយ ។
ដោយប្រើឧបករណ៍ ChemCam ពួកគេបានរកឃើញថា អាកាសធាតុម៉ាទីនឆ្លាស់គ្នារវាងរយៈពេលស្ងួត និងសើមមុនពេលស្ងួត អស់ប្រហែល ៣ ពាន់លានឆ្នាំមុន។ នៅពេលភពព្រះអង្គារស្ងួត ផែនដី អាចជាពិភពទឹកមួយយោង តាមការសិក្សាមុនៗ ហើយភពសុក្រ ប្រហែលជាមានបរិយាកាសល្អ ឥតខ្ចោះសម្រាប់ជីវិតរីកចម្រើន ។
ខណៈភពសុក្របាន ទទួលរង ពីឥទ្ធិពលផ្ទះកញ្ចក់ ដែលរត់ចេញបង្កើតពិភពនរក ដែលយើងឃើញសព្វថ្ងៃនេះ ហើយផែនដីបានក្លាយ ជាភពមួយរីកដុះដាល នៅលើផែនដី ចំណែកភពព្រះអង្គារនៅតែស្ងួត ។ យានអវកាស នៅក្នុងគន្លងគោចរជុំវិញភពព្រះអង្គារ បានផ្តល់តម្រុយអំពីសមាសធាតុរ៉ែ នៃជម្រាលភ្នំកម្ពស់ ១៨,០០០ ហ្វីតត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាភ្នំSharp ។
ប៉ុន្តែពេលនេះ ChemCam បានធ្វើការអង្កេតលម្អិតលើគ្រែម ដែលមានល្បាប់ចេញពីផ្ទៃផែនដី ។ ឧបករណ៍នេះមានម៉ាស៊ីនថត ឡាស៊ែរ និងប្រូសេហ្វ័រដែលធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីកំណត់សមាសធាតុគីមីនិងរ៉ែនៃថ្មពីចម្ងាយ ៕ដោយ៖លី ភីលីព
