អេស្ប៉ាញ៖ការសិក្សាមួយបានអះអាងថា ឆ្អឹងម្រាមជើងរបស់សត្វឥន្ទ្រីមួយដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងរូងភ្នំនៅភាគឥសាននៃប្រទេសអេស្បាញប្រហែលជាផ្នែកមួយនៃខ្សែកចុងក្រោយធ្វើឡើងដោយមនុស្សសម័យបុរាណនេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវគិតថា ឧបករណ៍គឺជាជើងខាងឆ្វេងរបស់ឥន្ទ្រី ហើយឆ្អឹងត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងរូងភ្នំ Foradada ក្នុងភូមិ Calafell ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជឿជាក់ថា សំណល់ក្រញ៉ាំមានអាយុកាលប្រហែល ៤០,០០០ ឆ្នាំ និងតំណាងឲ្យការប្រើប្រាស់ត្រូវបានគេស្គាល់ច្រើនជាងគេបំផុតនាពេលថ្មីៗនេះដោយរឿងនិទានមនុស្សសម័យបុរាណសម្រាប់គ្រឿងអលង្ការ។
ពួកគេបានបន្ថែមទៀតថា ការរកឃើញនេះរួមចំណែកដល់“ ភ័ស្តុតាងខ្វះខាតដែលមនុស្សបុរាណប្រើផ្នែកសត្វសម្រាប់គោលបំណងជានិមិត្តរូបផ្ទុយពីវត្ថុជាក់ស្តែង” ។ របកគំហើញទាំងនេះ គឺកម្រមានណាស់ អ្នកបុរាណវិទូធ្លាប់បានអះអាងថា មនុស្សបុរាណមិនមានវប្បធម៌និមិត្តរូបណាមួយឡើយរហូតដល់មនុស្សសម័យទំនើបបានណែនាំគំនិតបែបនេះដល់ពួកគេ បន្ទាប់ពីបានធ្វើចំណាកស្រុកចូលទ្វីបអឺរ៉ុប៕ដោយ៖លី ភីលីព
